“प्रदेश सरकारले तत्कालै भाषा विधेयक ल्याओेस्”- सांसद श्रेष्ठ

१२- असार, माेरङ (विराटनगर) । नेकपा एमालेकी सांसद मीना श्रेष्ठले प्रदेश सभामा तत्काल भाषा विधेयक ल्याउन माग गरेकी छिन् । नेपालकाे संविधान पालना गर्न र भाषा आयोगकाे सिफारिस कार्यान्वयन गराउन माग गर्दै मैथिली र लिम्बु भाषालाई कामकाजकाे भाषाका रुपमा लागू गर्न सदन र सरकारको ध्यानाकर्षण गराएकी हुन् ।

आइतबार भएको प्रदेश सभाकाे बैठकमा शून्य समयको प्रयोग गर्दै सांसद श्रेष्ठले मैथिली र लिम्बु भाषालाई भाषा विधेयक निर्माण गरेर लागू गराउन माग गरेकी थिइन् । ‘संविधानको धारा ७ को उपधारा (२) बमोजिम आवश्यक कानुन निर्माण गर्ने अधिकार प्रदेश सरकारमा रहने व्यवस्था छ । नेपालको संविधानको धारा २८७ को उपधारा ७ मा रहेको । प्रदेशले प्रदेश भित्रका भाषाहरूलाई सरकारी कामकाजको भाषा बनाउन सक्ने ‘ प्रावधान कार्यन्वयन गर्न गराउनको लागि नेपाल सरकारले २०७३ भदौ २३ गते भाषा आयोग गठन गरेको थियोे,’ श्रेष्ठले भनिन्, ‘प्रदेश सरकारले तत्कालै भाषा विधेयक ल्याओेस् ।’

नेपालकाे संविधानकाे धारा ३२ मा भाषाको अधिकार रहेको । प्रत्येक नेपालीलाई आफ्नो मातृभाषामा बाेल्ने, लेख्ने र काम गर्ने अधिकार रहेको छ । प्रदेश नं. १ (काेशी) मा लिम्बू र मैथिली भाषालाई कामकाजकाे भाषाका रुपमा प्रयाेग गर्न भाषा आयाेगले सिफारिस गरेकाे थियाे । प्रदेश नं. ३ (बागमती) प्रदेशमा तामाङ र नेपाल भाषा, प्रदेश नं. ४ (गण्डकी) प्रदेशमा तमु र गुरुङ भाषालाई प्रदेश सरकारले मान्यता दिइसकेको छ ।

पछिल्लो समय लिम्बु (याक्थुङ) र मैथिली भाषाका अभियन्ताहरूले मैथिली र याक्थुङ/लिम्बु भाषालाई कामकाजको भाषा बनाउन माग गरिरहेका छन् । गत हप्ता उनीहरूले विराटनगरमा धर्ना समेत बसेका थिए । केही सङ्गठनहरूले ज्ञापन पत्रहरू बुझाएर ध्यानाकर्षण समेत गरेका छन् ।

२०७८ सालदेखि दुई भाषिक समुदायले भाषा आयोगकाे सिफारिस कार्यान्वयन गर्न माग गरिरहेका छन् । बजेट अधिवेशन अघि प्रतिपक्षी दलहरू नेकपा माओवादी केन्द्र र नेकपा समाजवादी एकीकृतले भाषाबारे गैरसरकारी विधेयक दर्ता गरेका थिए ।

भाषा आयोगले यस प्रदेशमा लिम्बू र मैथिली भाषालाई प्रदेश सरकारले सरकारी कामकाजको रुपमा प्रयोग गर्नु भनी सिफारिस सहित २०७८ भदौ २१ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवालाई प्रतिवेदन बुझाएको थियो । प्रतिवेदनमा आयोगले ११ भाषाहरूलाई सरकारी कामकाजको भाषाका रूपमा समावेश गरेको छ ।

तस्विर साैजन्य : अमित थेबे 

प्रकाशित मिति : १३ श्रावण २०८२, सोमबार  ६ : ४४ बजे